EDUKACJA MEDIALNA

„Cyfrowi tubylcy w świecie słów i obrazów”

Termin „cyfrowy tubylec” został po raz pierwszy użyty przez Marca Prensky’ego, pisarza i twórcę edukacyjnych gier komputerowych. „Tubylcy” to nowe pokolenia wychowane w świecie wysokiej technologii oraz płynnie posługujące się Internetem, pokolenie, które w przeciwieństwie do przedstawicieli starszej generacji („cyfrowych imigrantów”) nie zna świata, w którym nie było komputerów czy telefonów komórkowych.

Zajęcia z zakresu edukacji medialnej oferują rozwijanie umiejętności pożądanych do prawidłowego rozwoju gimnazjalisty – „cyfrowego tubylcy”, którego naturalnym otoczeniem są media, który często jest pod ich nadmiernym wpływem i nie umie z nich racjonalnie korzystać. Edukacja medialna kształtuje aktywną postawę ucznia i dostarcza mu narzędzi do poznawania, badania i przetwarzania informacji, docierających z otoczenia.

ZAŁOŻENIA

Nowatorskie rozwiązanie programowe ma na celu poszerzenie oferty szkoły, poprawę jakości jej pracy i w efekcie podniesienie kompetencji medialnych „cyfrowych tubylców”. Edukacja medialna wychowuje ucznia do mądrego odbioru mediów i ma na celu:

- kształcenie kompetencji komunikacyjnych i medialnych uczniów – sprawności mówienia, słuchania, czytania i pisania na poziomie umożliwiającym uczestnictwo w kulturze i wydawanie o niej sądów;

- naukę sztuki mądrego i twórczego wykorzystywania mediów do zdobywania wiedzy o świecie i samorozwoju;

- świadome korzystanie, rozumienie, analiza i krytyczna ocena przekazów słownych, wizualnych i dźwiękowych;

- kształtowanie osobowości uczniów zarówno w sferze poznawczej jak i emocjonalnej poprzez rozwijanie ich wrażliwości i wyobraźni, twórczej aktywności, dociekliwości i docierania do wiedzy drogą poszukiwań;

- wspieranie rozwoju ucznia w aspekcie przyszłościowym – wyboru szkoły ponadgimnazjalnej i przygotowanie do pełnienia różnych funkcji w społeczeństwie informacyjnym w dorosłym życiu;

- rozwój kultury moralnej uczniów, kształtowanie odpowiedzialności za własne słowa i czyny oraz wykonane zadania.

Edukacja medialna pozwala zrealizować cele dydaktyczno-wychowawcze w sposób niekonwencjonalny i atrakcyjny. Lepiej przygotowuje ucznia do dalszego życia i rozwiązywania problemów, funkcjonowania w społeczeństwie informacyjnym, samodzielności i twórczej pracy. Kształci umiejętność posługiwania się informacją, jej przetwarzania i tworzenia z jej pomocą własnych wypowiedzi.

Tematyka lekcji oraz wybrane efekty pracy uczniów, które potwierdzają poszerzanie wiedzy i umiejętności założonych do realizacji:

Program autorski edukacji medialnej „Cyfrowi tubylcy w świecie słów i obrazów” realizowany w ramach dodatkowych zajęć edukacyjnych w wymiarze 2 godzin tygodniowo dla każdego oddziału począwszy od klasy I w roku szkolnym 2012/2013 i przez kolejne lata nauki w Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Kopernika w Olecku obejmuje następującą tematykę:

I półrocze roku szkolnego 2012/2013

- „Cyfrowi tubylcy w świecie słów i obrazów” – założenia edukacji medialnej.

- Społeczeństwo informacyjne.

- Etyczna komunikacja – odpowiedzialność za słowo.

- Jak być krytycznym odbiorcą mediów?

- Wiem, co mówię – komunikacja językowa.

- Zrozumieć i dać się zrozumieć.

- Jak cię słyszą, tak cię piszą.

- Nie rozumiem – błędy w komunikacji językowej.

- Porozumiewanie się bez słów – komunikacja niewerbalna.

MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU:

II półrocze roku szkolnego 2012/2013

- Role uczestników interakcji komunikacyjnej.

- Dyskutowanie – jak zabierać głos na forum.

- Autoprezentacja. Jak przygotować wystąpienie publiczne?

- Wizerunek osób publicznych a odbiór społeczny.

- Reklama jako tekst kultury.

- Kampanie społeczne, czyli media w służbie promocji idei i zmian postaw.

- Jak opracować tekst? – korekta, adiustacja i redakcja.

- Struktura tekstu dziennikarskiego: tytuły i leady, czyli wstęp do dziennikarstwa.

MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU

Jak zaplanować kampanię społeczną? – prezentacja strategii

Refleksja ucznia na temat zajęć (II półrocze roku szkolnego 2012/2013)

Barbara Kamińska, klasa 1 b

Szczerze powiedziawszy, początkowo niezbyt lubiłam edukację medialną. Uważałam ją za taki „drugi polski”. Jednak wraz z kolejnymi tygodniami moja opinia na temat tych zajęć znacząco się zmieniała i polubiłam je na tyle, że teraz edukacja medialne jest jednym z najbardziej cenionych przeze mnie przedmiotów.

To, co najbardziej utkwiło mi w pamięci, to m.in. spotkanie, na które wybraliśmy się do AGT. Dotyczyło ono tworzenia bazy informacji, w której przechowywane byłyby historie rodzin z naszego regionu. Idea ocalania przed zapomnieniem losów pradziadków jest mi szczególnie bliska, ponieważ sama próbuję odtworzyć historię rodu mojego dziadka i chcę ją upublicznić w Internecie, który jest podstawowym źródłem informacji.

Dzięki cyklowi zajęć poświęconemu reklamom społecznym zmieniło się moje podejście do reklamy. Trwającą właśnie kampanię na rzecz praw uchodźców odbieram jako ciekawą i szalenie potrzebną. Jeszcze rok temu nie zwróciłabym na nią uwagi. Zajęcia uświadomiły mi, jak potężnym narzędziem oddziaływania społecznego jest reklama i jakie korzyści dla kształtowania społeczeństwa obywatelskiego może przynieść.

Najbardziej interesującą formą pracy podczas zajęć wydaje mi się odgrywanie scenek rodzajowych, np. podczas zajęć z reklamy tworzyliśmy scenariusze, które przełamują stereotypy płciowe i w grupach, przed kamerą prezentowaliśmy nasze pomysły. Lekcje te były oczywiście bardzo wesołe, ale też pozwalały przyjrzeć się panującym w naszym myśleniu schematom na temat ról kobiety i mężczyzny, rozbudzały kreatywność, wymagały wykazania się sprawnością językową, wiedzą z zakresu środków stylistycznych oraz umiejętnością komunikacji pozawerbalnej.

Najcenniejszą dla mnie umiejętnością było prezentowanie wystąpienia na forum klasy (prezentowanie zaplanowanej przez siebie kampanii społecznej). Zajęcia te pozwoliły mi wyćwiczyć spontaniczne mówienie przed słuchaczami i utwierdziły w przekonaniu, że również na tematy inne niż moje ulubione książki, będę potrafiła mówić bez kartki.

Nowy przedmiot w naszej szkole, chociaż na początku budził obawy, okazał się jedną z najcenniejszych lekcji w tygodniu. Edukacja medialna jest dowodem na to, że wiedza szkolna może być ciekawa, atrakcyjnie zaprezentowana i przydatna w codziennym życiu.

I półrocze roku szkolnego 2013/2014

Dziennikarstwo od podszewki.

- Jak pracuje redakcja?

- Rodzaje czasopism.

- Jestem redaktorem naczelnym pisma – czyli jak zachęcić do przeczytania kolejnego numeru gazety.

- Nie oceniaj po okładce? – pierwsza strona gazety.

- Struktura tekstu dziennikarskiego – od tytułu i lidu po akapit końcowy.

Przegląd prasy, czyli sztuka selekcji i prezentacji informacji.

Dziennikarstwo prasowe, radiowe, telewizyjne – podobieństwa i różnice.

Mam misję! – dziennikarstwo obywatelskie.

Zmieniaj świat poprzez dziennikarstwo.

- Informacja czy publicystyka. O gatunkach dziennikarskich i ich rozróżnianiu.

- Warsztaty dziennikarskie, czyli od pomysłu do tekstu:

- W pigułce – news i notka.

- Sprawozdanie – relacja  z wydarzeń.

- Sto pytań do… Wywiad.

- Reportaż – opowieść o faktach.

- Felieton – subiektywizm podszyty humorem.

- Sonda czy ankieta? – czyli badamy opinię publiczną.

Fotografia.

- Fotografia prasowa. Specyfika pracy fotoreportera.

- Zdjęcie jako dokument.

- Techniki tworzenia i obróbki fotografii.

MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU

Przegląd prasy w wykonaniu uczniów

Przegląd prasy w wersji audiowizualnej:

https://www.youtube.com/watch?v=I3uIwQsvVWo

https://www.youtube.com/watch?v=UGrTxowe31I

Uczniowie w roli dziennikarzy prasowych, radiowych, telewizyjnych, internetowych:

W ramach realizacji projektu edukacyjnego z edukacji medialnej powstało wiele reportaży, felietonów, wywiadów, sond. Wybrane materiały:

https://www.youtube.com/watch?v=oaEaovqLHbs

https://www.youtube.com/watch?v=heol4O2LVtU

https://www.youtube.com/watch?v=yUQYffJ97HY

https://www.youtube.com/watch?v=4QAOU-P5lus

https://www.youtube.com/watch?v=tJojN2RRq44

https://www.youtube.com/watch?v=xkFrJ_gavXI

https://www.youtube.com/watch?v=uuKcH3OJx7I

II półrocze roku szkolnego 2013/2014

KASIĄŻKA. Magia słowa

- Kto nie lubi czytać książek?

- Promocja czytelnictwa w spotach społecznych.

- Książka czy ekranizacja utworu literackiego?

- Jak ocenić tekst kultury? - recenzja.

- Wystarczy, że inni czytają? O korzyściach płynących z czytania.

- Sprawdź się! – konkurs wiedzy o lekturach.

- Wszystko o książce – historia książki.

- Jak wygląda proces pisania książki?

- Ebook kontra książka.

- Czytać od deski do deski. Książki i biblioteki.

- (Nie)oceniaj książki po okładce – wizyta w bibliotece.

- Talent czy umiejętność – o sztuce opowiadania.

- Lektury z dzieciństwa mogą meblować głowy na całe życie.

- Nagrywamy audiobooka.

Autor innowacji i prowadzący zajęcia: Magdalena Nyga